درد اندام خیالی (اندام قطع شده) چیست؟

تعریف درد اندام خیالی

اندام خیالی (فانتوم) وضعیتی است که در 80 تا 100 درصد افراد قطع عضو رخ می دهد و در آن افراد اندامی را که قطع شده و دیگر وجود ندارد را احساس می کنند. همچنین درد خیالی به وضعیتی می گویند که افراد قطع عضو در اندام خیالی (اندام قطع شده) درد احساس می کنند. در بسیاری از موارد این احساس درد آزاردهنده بوده و ممکن است روی عملکرد و فعالیت افراد قطع عضو تاثیر منفی بگذارد.

درد اندام فانتوم چقدر طول می کشد؟

در بیشتر افراد، در طول شش ماه اول پس از قطع عضو، درد اندام خیالی هم از نظر دفعات و هم از نظر مدت زمان روند کاهشی دارد. با این حال، برخی افراد ممکن است سال‌ها این حس را تجربه ‌کنند. پزشکان در ابتدا فکر می کردند که درد اندام خیالی یک مشکل روانی است، اما بعد ها به این نتیجه رسیدند که این درد یک احساس واقعی است و از نخاع و مغز منشا می گیرد.

تفاوت بین درد اندام خیالی، احساس اندام خیالی و درد باقیمانده اندام (استامپ) چیست؟

احساس اندام خیالی چیست؟

این حالت زمانی رخ می دهد که اندام از دست رفته هنوز مانند بخشی از بدن احساس می شود. فردی که این حس را تجربه می کند ممکن است فراموش کند که اندام خود را از دست داده است و سعی کند برای مثال روی هر دو پا راه برود یا از هر دو دست استفاده کند.

درد اندام خیالی چیست؟

همانطور که از نام آن پیداست، درد اندام خیالی، تجربه درد در اندامی است که دیگر وجود ندارد.

درد باقی مانده اندام چیست؟

به حالتی گفته می شود که پس از قطع عضودر باقیمانده اندام (استامپ) احساس می شود و در اثر جراحات حاصل از جراحی به وجود می آید. این درد معمولا پس از بهبود محل جراحی کاهش می یابد ولی ممکن است در بعضی از افراد برای مدت زمان بیشتری باقی بماند.

علائم و درمان درد اندام خیالی (فانتوم)

درد اندام خیالی پس از قطع عضو ممکن است ثابت یا نامنظم باشد و یا در اثر حرکت ایجاد شود در برخی موارد نیز ممکن است این درد هیچ ارتباطی با حرکت نداشته باشد. علائم رایج درد خیالی شامل موارد زیر است :

• سوزش و درد
• نیشگون گرفتن
• خارش و مور مور
• تیر کشیدن
• درد ضربان دار و پیچشی

شروع این علائم معمولا در هفته اول پس از قطع عضو اتفاق می افتد، اگرچه ممکن است این احساس درد چند ماه پس از قطع عضو نیز شروع شود.

علت درد خیالی اندام چیست؟

یکی از متداول‌ترین سوالات افرادی که به تازگی قطع عضو شده اند این است که "درد خیالی اندام ناشی از چیست؟" تئوری‌های فعلی بیان می کنند که این درد در نتیجه آسیب‌دیدگی انتهای عصب در بافت اسکار محل قطع عضو و همچنین حافظه فیزیکی درد قبل از قطع عضو در آن ناحیه ایجاد می شود. هنگامی که یک اندام قطع می شود، اتصالات عصبی از اندام قطع شده به مغز هنوز در جای خود هستند، ولی با تفاوت که ورودی اندام قطع شده دیگر وجود ندارد. بنابراین، مغز انسان متوجه می شود که بخشی از اندام از دست رفته است و براساس عملکرد پایه ای مغز برای هشدار و اعلام خطر به فرد، از محل قطع عضو شده احساس درد را به فرد مخابره می کند.

عوامل تاثیر گذار در ایجاد درد اندام خیالی

برخی از عواملی که احتمال دارد درد خیالی را افزایش دهند عبارتند از:

وجود درد قبل از قطع عضو:

برخی از افراد قطع عضو که قبل از برداشتن اندام خود درد دارند، پس از قطع عضو دچار درد می شوند. تصور می‌شود که این امر به این دلیل اتفاق می افتد که مغز حافظه درد را حفظ می‌کند و به ارسال این سیگنال‌ها به بدن ادامه می‌دهد، حتی پس از اینکه اندام دیگر وجود ندارد.

درد باقیمانده اندام(استامپ):

کسانی که درد مداوم در اندام باقی‌مانده دارند، معمولاً درد فانتوم را نیز تجربه می‌کنند. درد باقیمانده اندام اغلب به دلیل شرایط پزشکی مانند آسیب عصبی یا گیر افتادن آن (فشار روی عصب) ایجاد می شود.

درمان درد اندام خیالی

درمان‌های غیر دارویی درد اندام خیالی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آینه درمانی
• طب سوزنی
• ماساژ اندام باقی مانده
• بیوفیدبک
• TENS (تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست)
• تصویرسازی
• تحریک عصبی
• تحریک نخاع

درمان های داروهایی مورد استفاده برای درد اندام خیالی بستگی به نوع احساس درد بیمار دارد.
این داروها معمولا عبارتند از:

• داروهای مسکن غیر استروئیدی
• داروهای ضد افسردگی
• ضد تشنج
• شل کننده های عضلانی

بهترین درمان برای درد اندام فانتوم احتمالاً هر دو نوع را شامل می شود، زیرا اکثر بیماران به راه حل هایی برای از بین بردن سریع درد نیاز دارند و در کنار دارودرمانی باید با درمان های غیر دارویی برای کاهش درد در دراز مدت اقدام کنند. خوشبختانه درد خیالی در بسیاری از موارد پس از دریافت پروتز پا خود بخود از بین می رود و افراد قطع عضو در حین یادگیری و استفاده از پروتز کاهش و از بین رفتن درد خیالی گزارش می دهند.

خانه پروتز با سابقه طولانی در زمینه خدمت رسانی به افراد قطع عضو، تجربه فراوانی در زمینه کنترل و مهار درد خیالی دارد.
برای مشاوره اختصاصی با خانه پروتز تماس بگیرید.